BÁO XUÂN CANH TÝ 2020

 CHUỘT SA CHĨNH GẠO
(Tiểu phẩm vui, thành ngữ về chuột

Thế là tôi nhập ngũ đã được một năm. Chỉ một năm thôi mà tôi trưởng thành hẳn lên. Từ một thanh niên quê mùa, “lù đù như chuột chù phải khói”, người lúc nào cũng “hôi như chuột chù” bỗng trở thành một chiến sĩ quân đội đẹp trai, khỏe khoắn, rắn rỏi, ở trong tổ tăng gia ban hậu cần sư đoàn hẳn hoi nhé. Đúng là lột xác, như mơ thật rồi. Chả thế, gần đây, thi hứng thăng hoa tôi còn biết làm cả thơ nữa. Hôm sinh hoạt đơn vị tôi đã mạnh dạn đọc một bài thơ mới sáng tác của mình. Không ngờ việc đó đã trở thành sự kiện lớn để anh em bàn tán. Từ thủ trưởng đến anh em chiến sĩ đều tròn xoe mắt ngạc nhiên. Họ nhìn tôi thán phục. Công nhận đồng chí Tý chuột giỏi thật. Đúng là “chuột chù lại có xạ hương”, “chuột chù đeo bạc” rồi. “Tẩm ngẩm tầm ngầm mà giết voi đấy”.
Hôm sau, anh em trong đơn vị bàn tán ghê lắm. Nào là “cháy nhà ra mặt chuột”, cứ bảo thằng Tý đần đi, hôm qua nghe thơ của nó chưa? Nghe rồi. Chắc gì đã phải thơ của nó. Có khi thấy “voi đú, chó đú, chuột chù cũng nhảy quanh” ấy mà. Tớ đếch tin. Ông chỉ được cái “nói dơi, nói chuột” thôi. Thơ của nó đấy. Không đùa đâu. Ôi dào! Chẳng qua không biết hát hò, sinh hoạt văn hóa văn nghệ bị anh em mình dồn quá, “chuột chạy cùng sào” nó mới bật ra mấy câu vè ấy mà. Chưa gì các ông đã cho nó “chuột đội vỏ trứng” “chuột chù nếm giấm” rồi. Quên đi nha. Thôi! Ông đừng nói nữa. Càng nói càng như “chuột cắn dây buộc mèo”, “chuột gặm chân mèo” thôi. Đúng là “con mèo mà trèo cây cau, hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà”. Rõ lắm chuyện!”. Cậu kia vặc lại: “Ông lắm chuyện thì có. “Chuột chù chê khỉ rằng hôi, khỉ lại trả lời cả họ mày thơm”. Chẳng qua ông cũng chỉ là hạng “mèo già khóc chuột” “đuôi chuột khuấy lọ mỡ” mà thôi.
Thế là mấy thằng quay ra cãi nhau. Cứ “chuột chê xó bếp chẳng ăn, chó chê nhà dột ra nằm bụi tre”. Rồi thì “mèo khen mèo dài đuôi, chuột khen chuột nhỏ dễ chui dễ trèo”. Cái thằng Tý “mặt dơi tai chuột” đó, thơ với phú gì nó. Khéo mà lại “đầu voi đuôi chuột”.
Thế có tức không cơ chứ. Đúng là đồ ghen ăn ghét ở. Thà chúng nó cứ “chuột khôn cũng thể chuột nhà/ Dầu khôn dầu dại cũng là chồng em” hoặc là “chuột kêu chút chít trong rương/ Anh đi cho khéo kẻo đụng giường mẹ hay". Đằng này chúng lại lôi việc tôi làm thơ ra để đàm tiếu.
Đúng lúc đó, đơn vị phát động cuộc thi sáng tác thơ chào mừng Xuân mới. Đã thế, phen này cho chúng nó biết tay, để chúng hiểu thế nào là “mèo già thua gan chuột nhắt”. Chê “nhà ổ chuột” không biết làm thơ hả? Hãy đợi đấy! Tôi quyết định vừa thả bò vừa hí hoáy chế tạo thơ.
“Mèo nhỏ bắt chuột con” đừng có “mèo con bắt chuột cống”. Các cụ đã “bày đường cho chuột chạy” rồi. Phải lượng sức mình mà làm. “Sắc nanh chuột dễ cắn cổ mèo”. Cứ thơ cổ điển lục bát mà giã. Không có đua đòi hiện đại với hậu hiện đại làm gì. “Nửa dơi, nửa chuột” “đầu dơi mặt chuột” là chết. Chớ có thấy “voi đú, chó đú, chuột chù cũng đú”. “Cần chi cá lóc, cá trê/ Thịt chuột, thịt rắn nhậu mê hơn nhiều”. Chủ đề rõ ràng rồi: Chào Xuân mới. Phạm vi đề tài: Trong đơn vị. Thế thôi.
Xác định xong phương châm sáng tác, tôi bắt tay vào chế tạo thơ. Mặc cho lũ bò gặm cỏ, tôi “trốn như chuột” vào ngồi trong bụi rậm cắn bút. Khó nhất câu mở đầu. “Vạn sự khởi đầu nan” mà lị. Ba ngày giời ròng rã “thì thụt như chuột ngày” tìm chữ, săn vần, “rình như mèo rình chuột” vưỡn chả được chữ nào. Tôi như “chuột chù phải khói”. Lắm lúc định quẳng bút đi cho rồi. Nhưng nghĩ lại “ném chuột còn ghê cũi bát”. “Ném chuột vỡ bình” thì còn ra cái gì nữa? Thế mới biết các nhà thơ cũng chẳng sướng chút nào. “Chó giữ nhà, mèo bắt chuột”. Giời phân rõ ra thế rồi. Mình là anh lính chăn bò sao còn vướng vào nghiệp thi ca làm gì nữa? Thôi, đã “đâm lao thì phải theo lao” vậy. Dù sao, mình cũng đã có tiếng tăm trong đơn vị rồi. Phải cố thôi!
Trưa ngày thứ tư, thấy tôi ngồi nghệt mặt ra trong doanh trại, thằng bạn thân tôi hỏi: “Ông làm sao mà “len lén như chuột ngày vậy”? Mồ hôi vã ra “ướt như chuột lột” kìa? Ốm hả?”. Tôi lắc đầu, nói: “Đang nghĩ thơ”. “Giời ạ! Thơ với chả phú. Ông cứ muốn “chuột chù đeo bạc” là sao?”. Vừa lúc đó thì có tiếng động ngoài bụi chuối. Nó vội ngoảnh ra, nói: “Con chi rọt rẹt sau hè/ Hay là rắn mối tới ve chuột chù?”. Để tôi ra xem sao”. Tôi lặng nhìn nó rồi vỗ đùi đánh đét một cái, reo to: “Đây rồi! Mở đầu đây rồi! Lục bát đây chứ còn đâu nữa? Đúng là “chuột khôn có mèo hay”. Thằng bạn tôi ngẩn ra nhìn tôi như nhìn một vật thể lạ.
Tôi như “mắt chuột, tai thỏ, mũi dơi” túm ngay lấy câu nói của nó để phát triển. Nối tiếp vần “chù” tôi có ngay: “Rộn ràng tháng tám mùa thu/ Trời xanh, mây trắng, chim gù, gió reo. “Con mèo con mẻo con meo, muốn ăn thịt chuột thì leo lên xà”. “Thứ nhất đom đóm vào nhà, thứ hai chuột rúc, thứ ba hoa đèn”. Đơn vị đổi mới tiến lên/ Anh em đoàn kết, dưới trên thuận hòa. Giêng hai trồng đậu, trồng cà/ Bò bê phát triển, lợn gà đều tăng… Cứ thế mạch thơ ào ạt tuôn ra như “khói hun chuột”. Câu nọ gọi câu kia, tôi chép không kịp. Bài thơ “Doanh trại tôi ngày mới” dài hơn mười trang đến chiều thì xong.
Thằng bạn tôi cầm bài thơ đọc rồi phán: “Hơi bị lủng củng một tí nhưng được cái rất chi là viền viền… Đúng là “chuột chạy hở đuôi” ông ạ!”. Tôi chớp ngay: “Năm Chuột mà lị. Thơ nó phải thế. Cốt cái ý cái tứ và nhất là phải viền viền nó mới dễ thuộc, dễ nhớ”. Cậu ta gật gật đầu rồi nói như thánh phán: “Đúng vậy. Giải cao là cái chắc. Phen này, bọn nó hết đường dèm pha ông. Ông đúng là thi sĩ đại đội thật rồi. Năm mới “chuột sa chĩnh gạo” đấy! Chúc mừng nha!”.
Người tôi đờ đẫn ngây ra. Tự nhiên tôi cũng phục tôi lắm cơ. Cảm ơn Thơ đã cho tôi niềm kiêu hãnh ấy. Ngoài kia, Xuân Canh Tý đã về.
Đ.X.T